Çağrı Gürol

Çevre Mühendisi

cagrigurol@marmarapost.com

Mevsim olarak kış aylarına girdik. Kış aylarına girmemizle beraber bizİ bekleyen en önemli çevre sorunu HAVA KİRLİLİĞİ;

Hava kirliliği, günümüzde küresel çapta ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsan faaliyetlerinin artmasıyla birlikte atmosferdeki kirleticilerin miktarı da artmakta, bu da çeşitli olumsuz etkilere yol açmaktadır. Hava kirliliği, çeşitli endüstriyel faaliyetler, enerji üretimi, taşımacılık ve tarım gibi birçok kaynaktan kaynaklanmaktadır.

İlk olarak, endüstriyel tesislerin emisyonları (Emisyon; bir kaynaktan yayılan (baca/baca dışı kaynak) ve çevre için zararlı etkileri olan is, duman, toz, gaz, buhar, aerosol (Aersol:Damlacıkların veya tozun havada asılı kalmasına halindeki kirleticilerdir.) atmosferdeki hava kalitesini önemli ölçüde etkilemektedir. Fabrikalardan salınan zararlı gazlar, partikül madde ve kimyasal maddeler atmosfere karışarak solunum yoluyla insan sağlığını tehdit eder. Bu zararlı maddeler, solunum yolu hastalıklarına, alerjilere ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.

Enerji üretimi, özellikle fosil yakıtların kullanılmasıyla bağlantılı olarak hava kirliliğine katkıda bulunan bir diğer önemli faktördür. Kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtların yanması sonucu ortaya çıkan karbon dioksit (CO2) emisyonları, sera gazı etkisiyle iklim değişikliğine yol açarak ekosistemleri olumsuz etkiler.

Taşımacılık sektörü de hava kirliliğine büyük ölçüde katkıda bulunmaktadır. Motorlu taşıtlardan salınan egzoz gazları, zararlı partiküller ve azot oksitler atmosferdeki hava kalitesini bozabilir. Bu, özellikle şehirlerde yoğunlaşan trafikle birlikte solunan hava kalitesini düşürerek sağlık sorunlarına neden olabilir.

Tarım sektörü de hava kirliliğine etki eden bir diğer önemli faktördür. Pestisitler, gübreler ve diğer tarımsal kimyasalların atmosfere salınması, hava kalitesini olumsuz etkileyebilir ve çevresel dengeyi bozabilir. Ayrıca, tarım atıklarının yanması da hava kirliliği sorununu tetikleyebilir.

Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma, kirlilik seviyeleri ile ortalama yaşam süresi arasında güçlü bir ilişki olduğunu gösterdi ve PM2.5 ( 2,5 mikron ve daha küçük parçacıklar )  düzeyi yüksek şehirlerde yaşayan insanların daha temiz şehirlerde yaşayanlardan iki ile üç yıl daha az yaşadığını ortaya koydu.

Sonuç olarak, hava kirliliği dünya genelinde bir tehdit oluşturmakta ve acil çözümler gerektirmektedir. Sürdürülebilir enerji kaynaklarına yönelme, endüstriyel süreçlerde daha temiz teknolojilerin kullanımı, toplu taşıma sistemlerinin teşvik edilmesi gibi önlemlerle hava kirliliği azaltılabilir. Ancak, bu sorunun çözümü için küresel çapta işbirliği ve kararlılık da elzemdir.